O tym, jak bolesne mogą być kolana: analiza przyczyn i metody leczenia
Badania naukowe pokazują, że od 20 do ponad 30% globalnej populacji doświadcza bólu kolan. Co zaskakujące, nie jest to tylko problem osób starszych – znaczna liczba młodych ludzi, w tym studenci, również cierpi na tego typu dolegliwości. W dużym stopniu przyczynia się do tego współczesny tryb życia, który nie jest sprzyjający dla ogólnej mobilności ciała. Ból kolan dodatkowo pogarsza sytuację, ale na szczęście istnieją proste metody, które mogą pomóc.
Ciekawostką jest fakt, że staw kolanowy jest największym i najsilniejszym stawem w naszym organizmie. Odgrywa fundamentalną rolę w większości naszych ruchów – zaczynając od chodzenia i biegania, przez siadanie po schodzenie w dół. Dlatego też kwestie związane z kolanami są jednymi z najczęstszych problemów ortopedycznych i codziennych bolączek.
Niezrozumienie struktury kolana może prowadzić do bólu. Jest ono złożone ze trzech kości: udowej, piszczelowej oraz rzepki, która ma unikalny, spłaszczony kształt. Kompleksową strukturę stanowi pięć więzadeł zewnątrzstawowych, pięć więzadeł wewnątrzstawowych, osiem kaletek maziowych oraz dwie łąkotki. Ruch stawu jest połączeniem obrotów i ślizgów różnych powierzchni, a jego zakres może wynosić nawet do 170°. W pozycji stojącej staw kolanowy jest ciągle obciążany, a amortyzacji dostarcza chrząstka stawowa. Ciekawe, jak niewielu z nas ma problemy z kolanami po 30 latach życia!
Urazy są jednymi z najczęstszych przyczyn bólu kolan. Mimo że aktywność fizyczna jest zdrowa, niektóre sporty mogą być szczególnie ryzykowne dla zdrowia kolan – takie jak podnoszenie ciężarów, jazda na rowerze, tenis, piłka nożna czy koszykówka. Długodystansowe bieganie może również prowadzić do uszkodzeń, zwłaszcza jeśli technika biegu jest niewłaściwa. Zdarza się też, że urazy pojawiają się w wyniku przypadkowych upadków i skoków.
Do najczęstszych kontuzji kolan należą: naderwanie więzadeł krzyżowych, złamania, uszkodzenia łąkotki, zapalenie kaletki maziowej czy zapalenie więzadła rzepki. W zależności od typu urazu (nagły czy przeciążeniowy), ból może mieć różny stopień nasilenia, ale zazwyczaj jest na tyle intensywny, że utrudnia zginanie stawu. Może temu towarzyszyć opuchlizna i ograniczenie ruchomości.
Ból kolan może być również spowodowany zaburzeniami mechanicznymi, takimi jak ciała wolne, które są fragmentami chrząstki lub zdegenerowanych kości klinującymi staw. Niekiedy dochodzi do dyslokacji rzepki na zewnętrzną stronę stawu. Innym powodem może być zespół pasma biodrowo-piszczelowego, który dotyka głównie rowerzystów i biegaczy długodystansowych. W takim przypadku bólowi często towarzyszy uczucie pieczenia lub kłucia.