Wpływ alkoholu na organizm człowieka – proces zatruć, objawy i sposoby leczenia

Alkohol jest substancją, która jeśli jest spożywana w nadmiernych ilościach, działa jak toksyna. Lekarze i naukowcy potwierdzają, że nadużywanie alkoholu może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Może być niebezpieczne nie tylko podczas pojedynczych incydentów nadmiernego picia, ale także podczas długotrwałego nadużywania. Uważa się, że stężenie 0,4% alkoholu we krwi jest poziomem śmiertelnym, mimo że zdarzały się przypadki śmiertelne nawet przy niższych stężeniach. Ale kiedy mówimy o zatruciu alkoholem i jakie są jego konsekwencje?

Specjaliści z Uniwersytetu Notre Dame w USA zdefiniowali zatrucie alkoholem jako sytuację, w której stężenie alkoholu we krwi (BAC) wynosi od 0,25 do 0,399%. W praktyce reakcja organizmu na obecność alkoholu we krwi może różnić się u różnych osób. Istnieją nawet rekordzistki, którzy mieli stężenie alkoholu przekraczające 1,5%, co równa się 15 promilom.

Jak dochodzi do zatrucia alkoholem? Każdy napój alkoholowy zawiera etanol – poziom tego związku określa się zwykle w procentach. Piwo zawiera około 5% etanolu, wino od 11 do 13%, a wódka od 38 do 40%. Ilość spożywanego alkoholu determinuje ilość czystego alkoholu, który trafia do krwiobiegu przez śluzówkę układu pokarmowego. W ciągu około 90 sekund alkohol dociera do wszystkich części organizmu, w tym do mózgu. Alkohol przenika przez wszystkie tkanki poza kośćmi i tłuszczem, a jego wpływ na zachowanie, odczucia i procesy fizjologiczne zależy od wielu czynników, takich jak płeć, budowa ciała, stan zdrowia, ilość jedzenia w żołądku, przyjmowane leki i wiele innych.

Podobnie jak każda inna toksyna, alkohol musi być neutralizowany lub usunięty z organizmu. Wątroba gra kluczową rolę w tym procesie, produkuje enzym dehydrogenazy alkoholowej, który metabolizuje etanol do acetaldehydu. Acetaldehyd to silna toksyna i potężny czynnik rakotwórczy. Następnie drugi enzym, dehydrogenaza aldehydowa, przekształca acetaldehyd w znacznie mniej aktywny octan. Jeśli stężenie alkoholu we krwi jest na niskim poziomie, wątroba zazwyczaj radzi sobie z tą pracą i metabolity są usuwane z organizmu przez mocz.

Ale co dzieje się, gdy spożywamy za dużo alkoholu? System ten zostaje poważnie zaburzony i dochodzi do wielu niepożądanych procesów fizjologicznych, takich jak kwasica mleczanowa i niedobory glukozy, magnezu, potasu i wapnia we krwi. Ostre skutki zatrucia mogą również wpływać na układ sercowo-naczyniowy, powodując arytmie. Może to również negatywnie wpłynąć na układ oddechowy. Długotrwałe nadużywanie alkoholu może prowadzić do uszkodzenia wątroby spowodowanego przez acetaldehyd, co z czasem może prowadzić do marskości wątroby lub raka.