2024 – Dominacja nowego subwariantu koronawirusa z objawami gastrycznymi

Zgodnie z najnowszymi danymi, Omikron, obecnie występuje w ponad tysiącu subwariantach. Wśród nich dominującym staje się JN. 1, który charakteryzuje się pojawieniem symptomów gastrycznych takich jak biegunka czy wymioty. Te informacje przekazała PAP znana wirusolog prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska, komentując najnowsze mutacje SARS-CoV-2.

Prof. Szuster-Ciesielska zwróciła uwagę na fakt, że SARS-CoV-2, należący do wirusów RNA, charakteryzuje się dużą częstotliwością mutacji – szacuje się, że aż 10 tysięcy razy częściej niż wirusy DNA. Zdolność wirusa do szybkiego mutowania była widoczna podczas całej pandemii – w krótkich odstępach czasu pojawiały się nowe warianty i subwarianty SARS-CoV-2, z których niektóre, takie jak Delta czy Omikron, zyskiwały znaczącą przewagę epidemiczną.

Wskazała również na ogromną liczbę subwariantów Omikrona, co potwierdzają wskaźniki mutacji. Te wskaźniki pokazują ilość substytucji, czyli zamiany jednej pary nukleotydów na inną, jakie zachodzą w ciągu roku. W 2020 roku było to 23 250 substytucji, w 2021 – 23 281, w 2022 – 28 982, a w 2023 – 29 663. Profesor podkreśliła, że tempo wzrostu liczby mutacji jest zaskakujące. Z jednej strony szybkość tych zmian pozwala wirusowi na przystosowanie się do zmieniających się warunków środowiska i odporności organizmu, z drugiej – może prowadzić do poważnych błędów, uniemożliwiających replikację wirusa.

Prof. Szuster-Ciesielska zaznaczyła, że Omikron charakteryzuje się niezwykłym tempem ewolucji – obecnie występuje w ponad tysiącu subwariantach. Tylko niektóre z nich uzyskały dominację ewolucyjną i spowodowały gwałtowny wzrost liczby zakażeń. Na przykład XBB 1.5. Ale teraz widzimy kolejny subwariant – JN. 1 – zdobywający przewagę na całym świecie. W Stanach Zjednoczonych jest odpowiedzialny za około 40% wszystkich infekcji. Podobnie jest we Francji i Włoszech. W Polsce sytuacja jest niejasna ze względu na niewielką ilość genotypowanych próbek, ale prawdopodobnie większość polskich infekcji także powoduje JN. 1.

Na pytanie dlaczego Omikron jest tak długo obecny, w porównaniu np. z Deltą, prof. Szuster-Ciesielska wyjaśniła, że różnorodność subwariantów Omikrona jest niezwykła. W praktyce oznacza to, że po zakażeniu jednym subwariantem, np. BA. 1, możemy szybko zostać zainfekowani innym subwariantem, np. XBB. 1.5. Nasza odporność nie jest w stanie skutecznie nas chronić przed tak różnymi odmianami wirusa. Dodatkowo, niska szczepialność społeczeństwa również wpływa na osłabienie odporności.”